Raysal wasaaraha Ingiriiska oo ku dhawaaqay hadal niyad jab ku ah dadka tahriibayaasha – BBC News Somali
Xigashada Sawirka, Getty Images
Qof kasta oo doomaha yaryarka ah ku taga dalka Ingiriiska waxaa laga hor istaagi doonaa inuu codsado magangalyo, sida uu dhigayo sharci cusub oo la filayo in lagu dhawaaqo toddobaadka soo socda.
Wasiirada ayaa lagu booriyay in ay waajib ku tahay in a meesha ka saaraan qof kasta oo yimaada UK ee soo mara wadada est adeegsadaan tahriibayaashu sida ugu dhakhsaha badan.
Raysal wasaaruhu wuxuu ka dhigay « joojinta doomaha » mi ka mi ah shantiisa arrimood ee mudnaanta leh.
Xoghayaha Arrimaha Gudaha Suella Braverman ayaa la filayaa inay soo bandhigto sharciga cusub Talaadada.
Hadda, magangalyo-doonku waxay xaq u leeyihiin inay dalka joogaan si kiiskooda loo dhegeysto. Sida uu dhigayo sharciga cusub, kuwa ku yimaada doomaha yar-yar waxaa laga hor istaagi doonaa inay magangalyo ka codsadaan Ingiriiska, waxaana loo qaadi doonaa Rwanda ama « dal saddexaad oo ammaan ah » waxaana laga mamnuuci doonaa inay ku labataan Uk.
Rishi Sunak ayaa yiri, « Ha khaldamin, haddii aad si sharci darro ah halkan u timaad, ma awoodid inaad sii joogto. »
Waxaa la filayaa in uu u safro magaalada Paris si uu uga qeyb galo shir madaxeedka UK iyo France maalinta Jimcaha. Kulanka uu la qaadanayo Madaxweyne Emmanuel Macron ayaa noqon doona shir madaxeedkii u horeeyay ee UK iyo France tan iyo sanadkii 2018-ka.
Waxaa loo maleynayaa in labada nin est ka wadahadli doonaan dhibaatada doomaha yar yar ee lagu tahriibo.
M. Sunak waxa uu ballan qaaday in uu « joojin doono doomaha halista badan galiya tahriibayaasha daonaya in dalka Ingiriiska est tagaan.
Tahriibta sharci darada ah maaha mi ku socota cashuur bixiyaasha Ingiriiska, saxna maaha in kooxaha dambiilayaasha ah loo daayo inay sii wataan ganacsigooda anshax-xumada ah, waxaana iga goan inaan ka dhabeeyo balan-qaadkaygii ahaa inaan joojinayo doonyaha. « ayuu u sheegay Mail.
Laanqayrta cas ee Ingiriiska ayaa sheegtay in qorshayaashani aanay waxba ka tari doonin joojinta dadka naftooda halista geliya si est badbaado u raadsadaan.
Hay’ad kale oo samafal oo la yiraahdo Freedom from Torture, oo siisa daawaynta dadka magangalyo-doonka, ah waxay ugu yeertay tallaabadan « aargoosi aan shaqaynayn ».
Ballanqaadka dawladdu maaha mid toos ah. Ma jiraan wax tahriibayaal ah oo loo diray Rwanda, waxaana hadda la hakiyay qorshihii lagu doonayay. Sidoo kale ma jiro heshiis soo celin ah oo lala galay Midowga Yurub.
Sannadkii hore, dawladdu waxay ku dhawaaqday heshiis est au Rwanda la gashay si magangalyo-doonka loogu dirayo halkaas safar hal-wad ah.
Si kastaba ha ahaatee qorshahaas ayaan wali hirgalin ka dib markii est la kulmeen mucaaradad adag oo uga imaanaysay papa u ololeynayay arrimahaan iyo qolyo ka socday dhanka sharciga.
Mucaaradku waxay ku doodeen au Rwanda aanay ahayn meel nabdoon isla markaana uu qorshahani jabiyay shuruucda xuquuqul insaanka.
Bishii Disembar maxkamadda sare waxay xukuntay in qorshaha uusan jebin heshiiska qaxootiga ee Qaramada Midoobay. Goaankaas ayaa la filayaa dans uu la kulmo caqabado kale oo dhanka maxkamadaha ah.
Sida qorshuhu yahay, magangelyo-doonka waxaa la siin karaa sharci qaxootinimo si ay u joogaan Rwanda ama magangelyo uga raadsadaan « wadan saddexaad oo ammaan ah ».
Dowladda ayaa sheegtay in ay dadka kale est ka niyad jebin doonaan in ay ka gudbaan kanaalka English-ka balse ilaa hadd ma jiraan wax muujinaya arrintaasi oo dhacay.
45 756 muhaajiriin ah ayaa ka tallaabay kanaalka Ingiriiska 2022-kii, sida lagu sheegay tirokoob est dowladdu soo aruurisay oo est BBC-du heshay.
Tani waa tiradii ugu badneyd tan iyo markii uu billowday in tirokoobkan est soo aruuriso dowladdu sanadkii 2018-ka.
Tirakoobkii ugu dambeeyay ee Xafiiska Arrimaha Gudaha ayaa muujinaya 2 950 muhaajiriin ah inay ka gudbeen kanaalka mar hore sanadkan.
Badi kuwa ku yimaadda doon waxay magangelyo dalbadaan markay yimaadaan UK, haddii kiiskooda la aqbalo, waxay codsan karaan inay ku sii sugnaadaan dalka.
Si kastaba ha ahaatee, sheegashada magangalyada ee la sameeyay 28-kii Juun 2022 ama ka dib waa la diidi karaa haddii codsaduhu uu « xiriir la leeyahay waddan saddexaad oo ammaan ah », sida wadamada Midowga Yurub.